تعلیم و تربیت، به عنوان فرایندی چند بعدی، پویا و متأثر از شرایط مختلف اجتماعی و انسانی، ویژگیها و ابعاد بسیار قابل توجهی دارد. همهگیری بیماری کرونا در دو سال گذشته بهعنوان بزرگترین بیماری جهانگیر طی دهههای اخیر بر بسیاری از شئون و مناسبات انسانی، تأثیر انکار نشدنی نهاد و در این بین، تعلیم و تربیت هم در تمامی سطوح از تبعات و نتایج این رخداد غیرمترقبه و سهمگین بینصیب نماند.
تعطیلیهای گسترده و بیسابقه سراسری و سردرگمی نظامهای آموزشی در مواجهە با این پدیده سبب شد تا بسیاری از مفاهیم و مناسبات تعلیم و تربیت دچار بازاندیشی شود و یکی از ویژگیهای این دوران استفاده ناگزیر و بسیار وسیع از فناوری آموزشی و به ویژه آموزش مجازی جهت دایر ماندن و استمرار فرایند آموزش بود. در طی این سالها تقریبا در تمامی کشورهای جهان شاهد استفاده از ابزارهای فناورانه مانند نرمافزارها و سکوهای آموزش مجازی و کاربست وسیع فناوری در روند آموزش بودیم؛ فرایندی که شاید تا پیش از آغاز همهگیری کووید-19 کمتر کسی رخداد آن را متصور بود.
معلمان و برنامهریزان آموزشی کشورمان نیز تمام توش و توان خود را به کار بستند تا ضمن پویا نمودن فرایند تدریس در طراحیهای آموزشی کلاسهای درس خود متناسب با شرایط ایجاد شده تغییر و تحول ایجاد کنند و در این زمینه دستاوردهای قابل اعتنا و شایستهای نیز کسب شد.
سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در دو سال گذشته با عرضه دو راهنما با عنوانهای برنامه آموزش دوران کرونا و راهنمای برنامه آموزش مجازی، کوشید تا با ارائه راهکارها و رهنمودهایی متناسب با آن شرایط خاص، در گذر از این دوران دشوار همقدم و همراه جامعه تعلیم و تربیت کشور باشد.
اکنون و در دوران پساکرونا، فرصت بازاندیشی و استفاده بهینه از این حجم وسیع تجارب تربیتی و آموزشی که حاصل از خودگذشتگی، نوآوری و تلاش بیبدلیل تمامی دستاندکاران و دلسوزان نظام آموزشی کشور است در اختیار همگان قرار گرفتهاست. با در نظر گرفتن این تجربه زیسته و دانش انباشته و به منظور حفظ و تقویت این جریان خلاق و بدیع، سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در راستای رسالت خود زمینه طراحی و تدارک برنامه درسی و آموزشی، مراقبت از اجرای درست این برنامهها و تحقق اهداف مصرح در اسناد تحولی که بر کاربست هدفمند فناوریهای نوین تأکید دارند، راهنمای عمل آموزش ترکیبی را ارائه مینماید.
هدف از ارائه این راهنما، افزون بر اشاعه دستاوردهای پیشین، فراهم نمودن هر چه بیشتر زمینههای تحقق عملی آموزش ترکیبی ناظر بر شرایط و ظرفیتهای بومی میهن اسلامیمان است. قدم زدن در این مسیر چالشها، استلزامات و دغدغههای خاص خود از جمله بازاندیشی و به روزآوری رویهها و آییننامههای آموزشی، توجه به برخی جنبههای حقوقی و اخلاقی مانند حفظ حریم خصوصی، حقوق کاربران و شیوه استفاده از ابزارهای دیجیتال در مدارس و توجه به موضوع حیاتی و مهم عدالت اجتماعی را به همراه دارد. ناظر به این شرایط و مسائل، نقش همه ارکان نظام آموزشی در سطوح صف و ستاد در جای خود اهمیت مییابد. این نقشآفرینی در حوزه سیاستگذاری، تأمین زیرساختهای مورد نیاز،نظارت و پایش فرایندها، دریافت بازخورد و معرفی و توجیه طرح در سطح جامعه و تعامل با رسانهها و همه ذینفعان ضرورت دارد. به منظور تحقق این اهداف، راهنمای عمل آموزش ترکیبی در پنج بخش به شرح زیر ارائه میشود:
- آموزش ترکیبی، انواع الگوهای آن و چشمانداز فعلی و آتی آموزش ترکیبی در فضای تعلیم و تربیت کشور
- شایستگیهای دیجیتال لازم به منظور تحقق آموزش ترکیبی
- نمونههایی از طراحی آموزشی در فضای آموزش ترکیبی
- ارزشیابی در فضای دیجیتال
- رهنمودهای خودمراقبتی لازم برای حفظ سلامت جسمی و روانی دانشآموزان
به منظور مطالعه راهنمای عمل آموزش ترکیبی در دوره تحصیلی ابتدایی pdf زیر را دانلود نمایید.