از قول ابوالفضل بیهقی، مورخ و نویسنده معروف ایرانی، نقل کردهاند که «هر کتابی ارزش یکبار خواندن را دارد.»
حالا اگر ما بدون توجه به عنصر زمان این سخن را بپذیریم و سرمشق خود قرار دهیم چه خواهد شد؟ به پدیدههایی چون، فناوریهای ارتباطات و اطلاعات، وفور رسانهها و آوار اطلاعات و پیام فکر کنید! شاید در دوران ضیق و کمبود اطلاعات و رسانه، هر کتابی ارزش یکبار خواندن داشت، اما در عصر وفور باید با دقت و توجه به اعتبار و کیفیت، و بنا به نیاز و ضرورت دست به انتخاب بزنیم.
ابزار و وسیلۀ این گزینش، به ویژه در حوزۀ پیام و خوراکهای ذهنی، مجهز شدن به تفکر غربالی به جای تفکر اسفنجی است. در تفکر اسفنجی شما هر آنچه از انواع پیامها میخوانید، میبینید و میشنوید را جذب میکنید، تفکر غربالی استعارهای از تفکر نقادانه است، مهارتی که به ما میآموزد که «هر چه پیش آید خوش آید» نگوییم و هر اطلاعات و پیامی را به درون ذهنمان راه ندهیم. پس به عنوان یک انسان دقیق و متفکر، نگاهی به خود و اطراف خود بیندازید و بگویید چرا به سواد رسانه ای نیاز داریم؟
تغییرات در دوران ما شتاب گرفته است و ما اینک، شهروند دورانی هستیم که دانش و فناوری با سرعتی فوق تصوّر تغییر میکند. لذا طبیعی است که تغییر تعریف سواد، از جمله دگرگونیهای این عصر باشد. نهادهای مختلفی، دانشها و مهارتهای جدیدی را برای زیستن در هزارۀ کنونی ضروری میدانند و بر آنها نام سواد نهادهاند که از آن جمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
سواد عاطفی، سواد ارتباطی، سواد مالی، سواد رایانهای، سواد بهداشتی، سواد انتقادی، سواد تلفن همراه، سواد پژوهش، سواد فرهنگی، سواد آموزش و پرورش، سواد حقوقی، سواد بصری و...
در ادامه میتوانید فیلمهای آموزشی، جهت آشنایی با کلیات درست تفکر و سواد رسانه را مشاهده نمایید.